Đường – một nguyên liệu quen thuộc trong nhiều món ăn và thức uống, có một lịch sử phong phú và những ứng dụng đa dạng không ngờ. Trải qua thời gian, đường đã từ một mặt hàng xa xỉ trở thành một sản phẩm hàng ngày được sử dụng trên toàn thế giới. Đằng sau hương vị ngọt đặc trưng là những câu chuyện thú vị và những sự thật ít được biết đến về quá trình sản xuất và tác động của đường. Dưới đây là những sự thật thú vị về đường mà có thể bạn chưa biết:
- Lịch sử đường: Đường không phải là một phát minh hiện đại. Thật ra, đường đã được phát hiện lần đầu tiên ở New Guinea khoảng 8000 năm trước. Người ta đã trồng mía đường và sử dụng nó như một nguồn thực phẩm từ thời cổ đại. Ngày nay, đường không chỉ là một phần quan trọng của ẩm thực toàn cầu, mà còn đóng vai trò trong nền kinh tế của nhiều quốc gia.
- Các loại đường: Đường không chỉ đơn thuần là “đường trắng” mà chúng ta thường thấy. Có rất nhiều loại đường khác nhau, bao gồm đường nâu, đường đường, đường cát, đường lúa mạch, đường cỏ mật và đường dừa, mỗi loại có hương vị và màu sắc đặc trưng.
- Sản xuất đường: Mía đường và củ cải đường là hai nguồn chính để sản xuất đường. Quá trình sản xuất bao gồm cắt, ép lấy nước, lọc, cô đặc và tinh luyện để thu được sản phẩm cuối cùng.
- Đường và dinh dưỡng: Mặc dù đường cung cấp năng lượng nhanh chóng, nó không chứa bất kỳ vitamin hoặc khoáng chất nào khác, do đó nó thường được gọi là “calories trống”. Điều này có nghĩa là, trong khi đường cung cấp năng lượng, nó không cung cấp bất kỳ chất dinh dưỡng nào khác.
- Đường và sức khỏe: Mặc dù đường có thể là một phần của chế độ ăn uống lành mạnh khi được tiêu thụ ở mức độ hợp lý, việc tiêu thụ quá nhiều đường có thể dẫn đến tăng cân, tiểu đường, bệnh tim, và các vấn đề sức khỏe khác.
- Tiêu thụ đường trên toàn thế giới: Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), người dân trên toàn thế giới tiêu thụ khoảng 17-20% calo hàng ngày từ đường – con số này nhiều hơn rất nhiều so với khuyến nghị 5% calo từ đường của WHO.
- Caffeine và đường: Đường là một trong những thành phần phổ biến nhất được thêm vào cà phê và các loại đồ uống chứa caffeine khác. Đường giúp làm giảm độ chát và đắng của caffeine, cung cấp một hương vị thân thiện và quen thuộc.
- Đường trong thực phẩm chế biến: Đường không chỉ được sử dụng trong thực phẩm ngọt, như bánh ngọt và kem, mà còn được sử dụng rộng rãi trong các sản phẩm thực phẩm chế biến, như sốt, đồ hộp và thậm chí cả thức ăn nhanh. Thậm chí, trong một số trường hợp, đường cũng được sử dụng trong thức ăn chế biến không ngọt để cải thiện độ ngon và giúp cân bằng hương vị.
- Đường và hóa học: Trong hóa học, đường được biết đến là một loại carbohydrate đơn giản, còn được gọi là monosaccharide. Glucose và fructose là hai loại đường đơn giản phổ biến nhất. Mặc dù cả hai đều có hương vị ngọt, cấu trúc hóa học của chúng có sự khác biệt nhỏ nhưng quan trọng.
Những sự thật trên đây không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về đường, mà còn cho thấy sự phức tạp và tầm quan trọng của nó trong nền kinh tế toàn cầu và sức khỏe con người. Đường không chỉ là một chất làm ngọt, mà còn là một đối tượng nghiên cứu khoa học, một yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe và một phần không thể thiếu của văn hóa ẩm thực thế giới.