Giữa rừng cây xanh thẫm và đại dương xanh thẳm ở bờ biển miền Tây nước Úc, có một hồ nước nhỏ nổi bật như một dải lụa hồng giữa thiên nhiên. Đó là Lake Hillier, nằm trên đảo Middle thuộc quần đảo Recherche. Nhìn từ trên cao, hồ hiện lên như vệt son giữa những hàng cây bạch đàn, màu hồng rực đến mức khiến nhiều người tưởng là sản phẩm của hiệu ứng ảnh. Nhưng màu ấy hoàn toàn có thật.
Lake Hillier chỉ dài khoảng 600 mét, nước mặn gần như bão hòa, và điều lạ lùng nhất: màu hồng của nó không bao giờ phai. Dù múc nước ra khỏi hồ, màu vẫn giữ nguyên. Không phải do khoáng chất, không phải do phản chiếu bầu trời — màu hồng ấy đến từ chính nước trong hồ.
Từ thế kỷ 19, các thủy thủ đi ngang vùng này đã ghi lại sự khác thường của hồ. Đến nay, hàng chục nhóm khoa học đã đến nghiên cứu, nhưng vẫn chưa có lời giải trọn vẹn. Các phân tích DNA môi trường cho thấy trong hồ tồn tại những vi sinh vật đặc biệt: tảo Dunaliella salina, vi khuẩn Salinibacter ruber và một số Archaea chịu mặn cực độ. Chúng tạo ra sắc tố carotenoid và phycocyanin — hợp chất có thể biến cả mặt nước thành hồng cam dưới ánh nắng mạnh.
Tuy vậy, điều khó hiểu là ở những hồ hồng khác trên thế giới, màu sắc sẽ thay đổi khi lấy nước ra khỏi môi trường tự nhiên. Riêng Lake Hillier thì không. Mẫu nước vẫn hồng nguyên vẹn trong chai thủy tinh. Một số nhà khoa học cho rằng màu này không chỉ đến từ sinh vật, mà còn từ cách ánh sáng phản xạ qua tinh thể muối và các hợp chất hữu cơ hòa tan — tạo nên hiệu ứng quang học đặc biệt mà chưa mô phỏng được trong phòng thí nghiệm.
Năm 2022, một nhóm nghiên cứu của Đại học Curtin (Úc) công bố trên Environmental Microbiome rằng họ tìm thấy hơn 300 loài vi sinh vật cùng tồn tại trong hồ, tạo nên một “hệ sinh thái sắc tố” phức tạp. Dù vậy, họ thừa nhận vẫn chưa xác định được cơ chế nào khiến màu nước bền đến vậy trong mọi điều kiện.
Lake Hillier hiện được bảo vệ nghiêm ngặt, không mở cho du khách tắm hay khai thác muối. Từ trên không, hồ vẫn hồng tươi suốt bốn mùa, bất kể nắng gắt hay gió lạnh.
Có lẽ, điều khiến con người ngạc nhiên không chỉ là màu sắc ấy, mà là việc ngay giữa kỷ nguyên của kính hiển vi và giải trình tự gen, vẫn còn một hồ nước nhỏ đủ sức giữ lại cho khoa học một bí mật chưa thể gọi tên.