Trên một số sân ga ở Pháp đầu thế kỷ 20, bạn có thể bắt gặp biển báo với dòng chữ kỳ lạ: “Cấm hôn nhau.” Không phải câu đùa. Không phải lời khuyên đạo đức. Là quy định hành chính chính thức.
Lệnh cấm này được ban hành năm 1910, áp dụng tại các nhà ga quốc gia, với lý do thẳng thừng: “nhằm tránh trễ tàu.” Các đôi tình nhân bị cho là… nguyên nhân gây trì hoãn – vì những nụ hôn chia tay quá lâu, quá nồng nhiệt, và quá dai dẳng ngay khi tàu sắp lăn bánh.
Tình yêu, hóa ra, từng bị coi là một mối đe dọa cho lịch trình đường sắt.
Chuyện không chỉ xảy ra ở Pháp. Năm 1902, ga Union Station ở Denver (Mỹ) cũng ban hành quy định tương tự. Một cảnh sát từng viết trong bản báo cáo rằng: “Chúng tôi không cấm yêu nhau, chỉ yêu cầu họ hôn nhau trước khi vào khu vực lên tàu.”
Một nhà ga có thể chứa hàng trăm chuyến tàu mỗi ngày. Mỗi phút chậm trễ có thể kéo theo dây chuyền hỗn loạn – từ việc tàu không được sắp đường kịp, đến hàng hóa chậm phân phối, hành khách trễ công việc, và những cú trễ… mãi mãi.
Nhưng điều khiến người ta bối rối không phải là chuyện “kỹ thuật giao thông”, mà là chuyện cảm xúc bị điều tiết như máy móc. Một nụ hôn, vốn là biểu hiện của chia ly và kết nối, lại bị xếp cùng loại với hành vi cản trở giao thông.
Khi đó, tình yêu bị đặt lên bàn cân với hiệu suất vận hành. Và dĩ nhiên, hiệu suất thắng.
Nghe có vẻ xa xưa và buồn cười. Nhưng thử nhìn lại hiện tại: bao lần bạn cắt ngắn lời tạm biệt vì phải “chạy kịp giờ”? Bao lần bạn từ chối một cuộc hẹn vì “sáng mai có cuộc họp sớm”? Bao lần bạn thấy thời gian bên người thân như một “lỗi lập lịch”?
Chúng ta không còn biển “cấm hôn” treo giữa sân ga. Nhưng những lịch họp dày đặc, những thông báo deadline, những tiếng chuông điện thoại — vẫn ngày ngày lặng lẽ cắt ngắn những phút giây riêng tư. Chỉ khác là, thay vì một ông bảo vệ nhíu mày, giờ đây là… chính ta nhíu mày với bản thân.
Có thể thế kỷ 20 cấm nụ hôn để tàu chạy đúng giờ. Còn thế kỷ 21? Có lẽ ta tự rút ngắn cảm xúc vì sợ trễ những điều… không rõ mình có thật sự muốn đến không.