Trong cơ thể, thận không phát ra tiếng động, không rung chuyển, cũng chẳng “báo cáo” gì hàng ngày. Vậy mà khi nghe đến cụm từ “suy thận”, ai cũng thấy… lạnh sống lưng. Có gì khiến hai cục nhỏ xíu nằm sau lưng lại khiến người ta sợ đến vậy?
Thận là cơ quan lọc máu – chính xác là nhà máy xử lý chất thải của cơ thể. Mỗi ngày, nó lọc khoảng 180 lít máu, loại bỏ các chất độc, ure, creatinine, acid dư thừa… và cho ra khoảng 1,5 lít nước tiểu. Nếu không có thận, chất độc sẽ ứ lại trong máu, đầu độc toàn bộ cơ thể – và bạn chỉ còn sống được vài ngày.
Nhưng đó chưa phải tất cả.
Thận điều hòa huyết áp. Nó sản xuất hormone renin – giúp điều tiết mạch máu và giữ huyết áp ổn định. Khi thận bị tổn thương, huyết áp có thể tăng vọt mà bạn không hề biết nguyên nhân từ đâu.
Thận cũng tham gia tạo máu. Bằng cách tiết ra erythropoietin, nó ra lệnh cho tủy xương sản xuất hồng cầu. Thận suy → hormone này thiếu → cơ thể thiếu máu → mệt mỏi triền miên, da xanh xao, người uể oải.
Và còn nữa: Thận giữ cho xương chắc khỏe. Thận giúp chuyển hóa vitamin D thành dạng hoạt động để hấp thụ canxi. Khi thận yếu, xương dễ loãng, răng lung lay, chân tay đau nhức.
Vậy nên, khi thận “suy”, nghĩa là tất cả những chức năng này bắt đầu sụp đổ từng phần. Cơ thể rơi vào tình trạng nhiễm độc, thiếu máu, rối loạn huyết áp, loãng xương, mất nước, phù nề… chưa kể nguy cơ phải lọc máu suốt đời hoặc ghép thận, tốn kém cả tiền bạc lẫn sức khỏe.
Đáng sợ hơn, suy thận thường phát triển âm thầm. Người bệnh chỉ phát hiện khi đã mất đến 70–80% chức năng thận. Lúc ấy, mọi thứ trở nên quá muộn.
Cho nên đừng để thận phải lên tiếng bằng cơn đau. Hãy uống đủ nước, hạn chế muối, tránh lạm dụng thuốc giảm đau, và khám sức khỏe định kỳ, nhất là nếu bạn có bệnh nền như tiểu đường hay cao huyết áp.
Thận không lên mạng than thở, cũng không biết gọi cấp cứu. Nhưng một khi nó “giận”, hậu quả sẽ đến âm thầm và cực kỳ dai dẳng.