Người ta hay nói nước hoa là vũ khí quyến rũ. Nhưng thứ vũ khí này, nếu đủ đắt tiền, lại không tấn công ai cả. Nó chỉ thì thầm. Thì thầm điều gì đó rất riêng, rất lạ, rất giống… chính bạn.
Một lọ nước hoa cao cấp không che đi mùi cơ thể. Nó chơi cùng mùi cơ thể. Cùng một loại hương, nhưng khi xịt lên hai người khác nhau, lại cho ra hai “phiên bản” không giống nhau. Có người ngửi ra hương da thuộc ấm áp. Có người lại thấy thoang thoảng vị sữa và mồ hôi. Có người thì thề rằng nó giống mùi cổ áo người yêu cũ.
Sự khác biệt ấy không phải lỗi sản xuất. Đó là chủ ý.
Các nhà điều chế nước hoa cao cấp gọi đó là “tầng hương sống”. Thay vì đóng băng cảm xúc trong một hỗn hợp mùi cố định, họ thiết kế để hương biến đổi theo cơ thể người dùng – nhiệt độ da, độ pH, tuyến mồ hôi, cả cảm xúc khi xịt. Cùng một lọ, bạn xịt khi đang tức giận sẽ khác hẳn lúc đang yêu. Cùng một người, nhưng mùa hè và mùa đông cũng không giống nhau.
Hương thơm, thực chất, là cuộc hội thoại giữa hóa chất và hormone. Và trong cuộc trò chuyện ấy, người chủ động lại là… da bạn.
Còn nước hoa rẻ tiền thì khác. Chúng thường dùng hương tổng hợp, ổn định, dễ sản xuất và dễ nhận biết. Bạn xịt vào giấy, vào áo, vào da – mùi vẫn y như cũ. Chúng không quan tâm bạn là ai. Không để ý hôm nay bạn đang buồn hay vừa đi nắng. Chúng chỉ “ở đó”, không phản ứng, không thân mật.
Còn nước hoa đắt thì dính vào bạn, phản ứng với bạn, rồi biến thành bạn. Đến mức người ta phải hỏi: “Sao mùi này quen thế, là mùi của bạn hả?” Mà thực ra không phải. Đó là mùi hoa hồng Thổ Nhĩ Kỳ, gỗ đàn hương Ấn Độ, hoặc xạ hương phân tử từ phòng thí nghiệm Thụy Sĩ. Nhưng khi tan vào da bạn, nó trở thành điều gì đó gần với cảm giác “ngửi thấy con người” hơn là “ngửi thấy nước hoa”.
Điều kỳ lạ là: chúng ta bị hấp dẫn nhất bởi những mùi gợi cảm giác… quen thuộc. Một nghiên cứu sinh học chỉ ra, ta thường chọn bạn đời có mùi cơ thể khác mình về hệ miễn dịch, nhưng lại dễ xiêu lòng trước mùi… giống người thân. Một nghịch lý sinh học. Vừa khác để đảm bảo di truyền tốt, vừa quen để cảm thấy an toàn.
Có lẽ vì vậy mà nước hoa càng đắt càng cần “giống người”. Không phải để gây ấn tượng. Mà để đánh lừa khứu giác: khiến ta nghĩ mình không bị quyến rũ, mà đang nhớ lại một điều gì đó rất cũ, rất gần.
Và thế là, một giọt mùi lạ trở thành một phần của chính bạn. Không còn biết đâu là nước hoa, đâu là da thịt. Càng không biết: ai đang quyến rũ ai.