Khoảng 10% dân số thế giới thuận tay trái – và con số nhỏ bé này khiến họ trở thành một thiểu số rất đặc biệt. Từ lâu, người thuận tay trái đã bị xem là “khác thường”, thậm chí từng bị ép buộc phải dùng tay phải trong học tập hay sinh hoạt. Nhưng khoa học hiện đại đã cho thấy: người thuận tay trái không chỉ “khác”, mà còn có nhiều điểm rất thú vị khiến bạn bất ngờ.
Trước hết, sự thuận tay không đơn thuần là một thói quen. Nó liên quan chặt chẽ đến cấu trúc và hoạt động của não bộ. Đa số người thuận tay phải có bán cầu não trái chiếm ưu thế – đây là vùng kiểm soát ngôn ngữ, logic và phân tích. Trong khi đó, người thuận tay trái thường có bán cầu phải hoạt động mạnh hơn, vùng này lại gắn với trực giác, sáng tạo và cảm xúc. Điều đó không có nghĩa là người thuận tay trái “nghệ sĩ” hơn, nhưng thực tế họ thường có cách xử lý vấn đề sáng tạo hơn, linh hoạt hơn trong những tình huống không theo khuôn mẫu.
Một nghiên cứu từ Đại học St. Lawrence (Mỹ) từng phát hiện rằng những người thuận tay trái có xu hướng tư duy phân kỳ tốt hơn – tức là khả năng đưa ra nhiều cách giải quyết khác nhau cho một vấn đề. Đây là năng lực rất quan trọng trong sáng tạo, thiết kế và kể cả việc… nghĩ ra trò mới!
Không chỉ khác về mặt tư duy, người thuận tay trái còn có một số khác biệt thể chất. Ví dụ, họ thường có phản xạ tay trái nhanh hơn, thuận lợi hơn trong các môn thể thao như quyền anh, quần vợt hay bóng bàn – nơi mà sự bất đối xứng có thể tạo nên lợi thế bất ngờ. Trên thực tế, một tỷ lệ không nhỏ các vận động viên hàng đầu trong các môn đối kháng là người thuận tay trái. Đối phương thường gặp khó khăn khi đấu với họ vì đa số huấn luyện và chiến thuật được thiết kế cho người thuận tay phải.
Tuy nhiên, việc thuận tay trái cũng có những bất tiện. Thế giới được thiết kế chủ yếu cho người thuận tay phải – từ kéo, chuột máy tính đến ghế trong lớp học. Điều này khiến người thuận tay trái dễ gặp khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày, thậm chí gây stress nhẹ trong quá trình học tập lúc nhỏ.
Một số nghiên cứu cũng từng đặt ra câu hỏi liệu người thuận tay trái có tỉ lệ mắc các rối loạn thần kinh cao hơn không. Ví dụ, một nghiên cứu ở Anh cho thấy tỉ lệ mắc chứng khó đọc (dyslexia) và một số rối loạn học tập cao hơn ở nhóm thuận tay trái. Tuy nhiên, những phát hiện này không đồng nhất và không nên được hiểu như một sự “yếu kém”. Trên thực tế, nhiều người thuận tay trái vẫn phát triển vượt bậc trong học tập và nghề nghiệp nếu được khuyến khích đúng cách.
Đặc biệt thú vị là có khá nhiều người nổi tiếng và thiên tài là người thuận tay trái: Leonardo da Vinci, Albert Einstein, Barack Obama, Bill Gates… Điều này khiến không ít người cho rằng thuận tay trái là “dấu hiệu của thiên tài”. Dù không có bằng chứng chắc chắn cho mối liên hệ này, nhưng rõ ràng việc não bộ hoạt động khác biệt có thể mở ra nhiều cách nhìn thế giới độc đáo hơn.
Vậy nên, nếu bạn thuận tay trái – xin chúc mừng, bạn thuộc về một nhóm rất đặc biệt. Và nếu bạn thuận tay phải, có lẽ đã đến lúc nhìn nhận lại một chút về những khác biệt thú vị xung quanh mình. Cách não bộ hoạt động có thể không giống nhau, nhưng chính sự đa dạng đó mới là điều khiến con người trở nên tuyệt vời hơn.